AAN DE GEMEENTERAAD VAN
DE GEMEENTE LEEUWARDEN
POSTBUS 21000
8900 JA LEEUWARDEN

Onderwerp:
- Woonruimte verdeling
Statushouders en urgent
woningzoekenden
Leeuwarden, 17/5/2015

Geachte raadsleden,

Zoals u bekend zal zijn, wil minister Blok de automatische voorrang voor asielzoekers met een verblijfsvergunning (statushouders) afschaffen. Hij vindt dat gemeenten dit voortaan zelf mogen beslissen en gooit e.e.a. dus over de schutting op uw bordje als raadleden.

Het tegenstrijdige in zijn plan is, dat gemeenten echter nog steeds een bepaald aantal statushouders per maand moeten huisvesten en dat zij binnen 3 maanden dan een woning moeten hebben.

Hoe ging het tot nu toe in Leeuwarden? De beide corporaties Elkien en WoonFriesland kennen elk in hun woonruimte verdeel systeem urgenties toe bij bijv. calamiteiten, stadsvernieuwing, dakloosheid, bij verblijf in bepaalde opvangcentra, bij medische problemen (bijv. problemen met traplopen) ed. Daarnaast is er sprake van een soort super-urgentie opgelegd door het Rijk waarbij de gemeente (wat dan in overleg moet met de corporaties) moet zorgen dat een opgelegd aantal statushouders aan een woning wordt geholpen. Om u wat een beeld te geven over Leeuwarden:

Enige cijfers volgens RTL-Nieuws van hun website:
http://www.rtlnieuws.nl/buurtfacts/wonen/vergunninghouders/friesland/leeuwarden///huisvesting-asielzoekers-leeuwarden

Achterstand op 1/1/2016: 3
Taakstelling eerste helft 2016: 139
[RTL tv stelde maart j.l.: gehuisvest in eerste 2 maanden 2016: 19 en in komende 4 maanden nog 123 huishoudens te huisvesten. Raming totaal aantal vluchtelingen in Leeuwarden in 2016: 630 volgens de LC van 9/3/16. Een deel zal verblijfsvergunning krijgen, een ander deel niet.]
Totaal aantal te vestigen vergunninghouders eerste helft 2016: 142
Aantal gevestigde vergunninghouders januari 2016: 6
Aantal gevestigde vergunninghouders februari 2016: 13
Totaal aantal gevestigde vergunninghouders tot 1 maart: 19
Aantal mensen nog te huisvesten mrt/apr/mei/juni: 123
Percentage gehuisveste vergunninghouders in 2 maanden (landelijk 27,7%) 13,7%
Bron: COA.

Gemeenten moeten nu dus zelf beslissen of statushouders bij voorrang een woning krijgen of niet.
Een woordvoerder van Aedes (koepel van woningcorporaties) zei tegen Binnenlands Bestuur (9/3/16) o.a.: "Vergunninghouders beschikken niet over een netwerk of over opgebouwde wachtmaanden. Ze zijn dus zo goed als kansloos als ze geen urgentie krijgen. Er wordt momenteel hard gezocht naar oplossingen, maar ondertussen moet de uitstroom uit AZC's ook niet vertraagd worden."

De situatie: we hebben "gewone" woningzoekenden, urgent woningzoekenden die van de woningcorporatie een urgentie kregen en we hebben een soort super-urgenten, de statushouders.
Maar eigenlijk is een statushouder technisch gesproken dakloos: men slaapt weliswaar niet onder de brug, maar een AZC of een noodopvang locatie kan toch moeilijk een woning genoemd worden. Maar dit geldt echter ook voor mensen die tijdelijk in andere opvanghuizen zitten.

Ons idee is om alle urgenten gelijk te behandelen en een statushouder die zit te wachten op
een woning, aan te merken als technisch dakloos. En daarmee als een gewone urgente woningzoekende.
Mensen die een woning zoeken, incl. urgenten, moeten zich laten inschrijven bij een
corporatie. De toewijzingssystemen lopen veelal op basis van inschrijfduur die overruled kan
worden door een urgentenstatus. Statushouders zouden zich ook gewoon moeten kunnen laten
inschrijven voor een woning met een urgentie. Men zou ook kunnen denken aan een inschrijving die automatisch start op de datum van de aanvang van de verblijfsvergunning. Wij hebben geïnformeerd bij het COA in Rijswijk of een statushouder zich momenteel ook zelf kan inschrijven voor een woning? Men wist het niet. Wij vermoeden van niet, gezien de huidige regeling.

Als extra maatregel om enig tempo te krijgen, (veel statushouders wachten in AZC's) zou bijv. Aedes (koepel van woningcorporaties) een landelijke inschrijving voor statushouders moeten organiseren. Statushouders die daar (op wachttijd na inschrijving) meedraaien, zijn dan urgent woningzoekende bij alle woningcorporaties tegelijk, van Dokkum tot Terneuzen. Wil men echter bijv. omdat daar
familie woont, in een bepaalde plaats wonen, dan moet men zich daar gewoon inschrijven bij
de corporaties, maar de consequentie is dan wel: langer wachten.

Statushouders totaal niet meer urgent verklaren is een slecht plan. Tijdelijke noodhokken bijbouwen zou inderdaad een noodgreep kunnen zijn, alleen zou men dan wel zijn urgentie moeten behouden, anders ontstaan er tweederangs huizen met alleen erkende vluchtelingen. Slecht voor de integratie.
Bovendien: niets zo permanent als noodhokken, dat leert de geschiedenis hier met de zgn.
tijdelijke houten noodschooltjes: 40 jaar na WO II waren ze nog in gebruik...

LAATSTE DEEL VAN DEZE BRIEF:

Duidelijk is, dat met veel statushouders erbij, de spoeling dunner wordt en de wachttijden
voor een woning zijn al lang. Bovendien heeft de nieuwe Woningwet dwingend nieuwe toewijzingsnormen aan de corporaties opgelegd inzake de verhouding tussen inkomen en huurhoogte. Voor de mensen met lagere inkomens is een huur van maximaal EUR 576,78 een belangrijke bovengrens. Te verwachten valt dat de meeste statushouders niet zomaar betaald werk hebben gevonden, dus zal men veelal op een uitkering aangewezen zijn en ook tot de grote groep mensen met lagere inkomens gaan behoren. Daarom moet er nu eens op de rem getrapt worden:
onmiddellijk een sloop- en verkoopverbod voor de woningcorporaties. Nieuwe sociale
huurwoningen bijbouwen? Op zich is PEL daar voor, alleen is het geen snelle oplossing, meer iets voor de doorstroming.

Samenvatting: wij zijn van mening dat statushouders ook gewone urgent woningzoekenden zijn die zich net als ieder ander moeten laten inschrijven voor een woning. Desnoods kan aan automatische inschrijving gedacht worden voor die statushouders die vanuit een AZC of noodopvang in Leeuwarden een verblijfsvergunning krijgen. Wij vragen u te bevorderen dat het College hier over met de woningcorporaties actief in Leeuwarden, in overleg treedt.
Daarnaast zou voor alle statushouders een landelijke inschrijving mogelijk moeten zijn, waarbij men bij alle corporaties tegelijk urgent woningzoekende is. Indien het puur gaat om een woning en de locatie er niet toe doet, is dit wellicht de snelste weg.

Tot zover de opmerkingen en suggesties.

In afwachting van een reactie van uw kant, teken ik, mede namens de overige leden van het Dagelijks Bestuur,


Secretaris vereniging PEL

Afschrift naar:
- College van Burgemeester en Wethouders
- Directie woningcorporatie WoonFriesland
- Directie woningcorporatie Elkien